'De laatste verzorging van een overledene voelt vaak als het laatste wat je voor iemand kunt doen.'

‘Veel nabestaanden nemen afscheid in het ziekenhuis. De herinneringen daaraan zijn niet altijd prettig. Ik doe er alles aan om dat voor ze weg te nemen. Het lijden wat ze de afgelopen maanden, weken of dagen hebben gezien, moet plaats gaan maken voor een ander, aangenamer gevoel. Als ik een overledene heb verzorgd, wil ik dat de nabestaanden binnenkomen en zeggen: ‘Oh gelukkig… nu heeft hij rust.’ De opbaring is een belangrijke stap binnen de verwerking van het verlies, dat mag niet worden onderschat.’

Spanning maakt plaats voor rust

‘Veel families kiezen ervoor om mee te helpen met de verzorging. Het voelt vaak als het laatste wat je voor iemand waarvan je houdt kunt doen. Ik begeleid mensen stap voor stap door het proces. Tijdens een voorgesprek leg ik uit wat ze kunnen verwachten als we de verzorgingsruimte binnenlopen: ‘Meneer ligt onder een dekentje en voelt heel koud aan, maar je kunt hem gewoon aanraken.’ Als mensen het eng vinden, adviseer ik ze eerst even om het hoekje te kijken of een ander familielid eerst naar binnen te laten gaan. Ik doe dit werk nu elf jaar en eigenlijk zie ik altijd hetzelfde gebeuren: mensen komen met veel spanning binnen, maar eenmaal aan de gang maakt dat plaats voor rust.’

Luisteren is het belangrijkste

‘Ik doe de verzorging in constant overleg met de familie en luister daarbij goed. Als ze aangeven de overledene zelf te willen wassen of zelf zijn haren te willen kammen, mag dat. Alle stappen die ik zelf zet, controleer ik bij de familie. Mag ik zijn nagels knippen? Zal ik zijn sokken aandoen of wilt u dat liever zelf doen? Voor de familie is het erg belangrijk dat de overledene er zo uitziet als zij hem hebben gekend. Ogenschijnlijk kleine dingen zijn daarin erg belangrijk. DELA plant een uur in voor een verzorging met familie, maar als de familie meer tijd en ruimte nodig heeft, pakken we die gewoon. Mensen waarderen dat heel erg. Ik ben zelfs een keer ‘een engel’ genoemd.’ 

Belofte waarmaken

‘Ik heb veel herinneringen die me voor altijd bij zullen blijven. Een tijdje terug kwam een jonge vrouw bij ons langs. Ze wist dat ze zou overlijden en wilde haar kist en de ruimte waar ze zou worden verzorgd zien. Ik vond het immens dapper dat ze dat deed, maar natuurlijk kwam dat binnen. Uiteindelijk zet ik dat soort ervaringen om in kracht. Ik heb die vrouw beloofd dat ik goed voor haar ga zorgen, dus die belofte maak ik waar. Aan het begin van iedere verzorging praat ik ook altijd even tegen de overledene: ‘Nou ben je hier en gaan we ons best voor je doen.’

Angst en onrust wegnemen

‘Weet je, de dood hakt zó in op je verdere bestaan. Je moet zonder iemand verder waar je heel veel van houdt. Dat ene moment van sterven heeft gewoon een hele grote impact op de rest van je leven. Het hoeft niet, maar het is vaak wel zo. Als ik op dat belangrijke moment een stukje angst en onrust kan wegnemen, dan doe ik dat heel graag.’